Lotnisko Berlin Tempelhof

Lotnisko Berlin Tempelhof, kod IATA THF, kod ICAO EDDI, to zamknięte lotnisko w Berlinie w dzielnicy Tempelhof-Schöneberg, 4 kilometry od centrum Berlina. Lotnisko zamknięto w 2008 roku, pozostawiając lotniska Tegel oraz Schönefeld jako dwa główne działające w stolicy Niemiec. Lotniska Tegel oraz Schönefeld mają zostać zamknięte po otwarciu Berlin Brandenburg Airport (Flughafen Berlin Brandenburg).

Byłem na lotnisku Tempelhof w lipcu 2018 roku 🙂 zafascynowało mnie od pierwszego wejrzenia. Część lotniska jak pasy startowe i płyta postojowa jest udostępniona dla każdego. Natomiast budynek terminala wewnątrz jak i część płyty przy terminalu można zwiedzać z przewodnikiem. Część płyty jest obecnie ogrodzona, ciekawostka stoi tam samolot Douglas DC-4 Skymaster (C-54 Skymaster).

Historia lotniska

Początki lotniska Tempelhof

Lotnisko Tempelhof zostało zatwierdzone przez Ministra Transportu 8 października 1923 roku. Stary terminal został skonstruowany w 1927 roku. Tempelhof był jednym z trzech kultowych lotnisk przed II wojną światową, innymi były London Croydon Airport oraz Paris – Le Bourget Airport. Od 6 stycznia 1926 roku Deutsche Luft Hansa działała na Tempelhof. Jako część planu Alberta Speera zgodnie z rekonstrukcją Berlina podczas ery nazistów podjęto decyzję o zamiany starego terminalu na nowy budynek w 1934 roku. Hala lotniska i pozostałe budynki miały stać się bramą do Europy, a Berlin miał być stolicą świata. Terminal zbudowany pomiędzy 1936, a 1941 rokiem, liczy 1,2 kilometrów kwadratowych. Lotnisko centralne Tempelhof-Berlin (Zentralflughafen Tempelhof-Berlin) miało jako zaletę dogodną lokalizację kilka minut od centrum Berlina i szybko stał się jednym z zatłoczonych lotnisk. W latach 1938-1939 odbywały się na lotnisku 52 loty zagraniczne i 40 krajowych w ciągu dnia. Nowy terminal stał się siedzibą Deutsche Luft Hansa, narodowej niemieckiej linii lotniczej.

II wojna światowa

Podczas drugiej wojny światowej terminal wybudowany w 1927 roku zamknięto dla ruchu cywilnego i wszystkie samoloty cywilne przeniesiono na lotnisko w Rangsdorf do 7 marca 1940 roku. Od stycznia 1940 roku aż do 1944 roku, Wesser Flugzeugbau montowało Junkersa Ju 87 (bombowiec), ponadto montowało myśliwiec Focke-Wulf Fw 190 w hali głównej oraz w hangarach od 3 do 7 w nowym terminalu. 21 kwietnia 1945 roku Deutsche Luft Hansa wykonało ostatni lot rejsowy, a w dodatkowych dniach nieregularne loty z lotniska Johannisthal, z postojem na Tempelhof, by przewieźć ładunku do Travemünde i Monachium. W Monachium Luft Hansa utworzyła swoją siedzibę przenosząc ją z Tempelhof. Dwa dni później 23 kwietnia Luft Hansa odbyła lot z Tempelhof do Madrytu jednak samolot został zestrzelony na południu Niemiec. Wojska radzieckie zajęły Tempelhof w bitwie o Berlin w dniach 28 i 29 kwietnia 1945 roku. Siły radzieckie przeczesywały stary i nowy terminal, szukając wyjątkowych rzeczy, ukrytych miejsc i dokumentów. Podczas poszukiwań wysadzili wzmocnione wejście do trzypoziomowego schronu, w którym znajdowały się filmy Hansa Luftbild GmbH, spółki zależnej Luft Hansy specjalizującej się w fotografiach lotniczych. Po wysadzeniu niemożliwe stało się na kilka tygodni wejście do biura w północnym skrzydle głównego terminala. Radziecki dowódca nakazał zalanie wodą niższych poziomów. Bez sprawnego zaopatrzenia w wodę w rozdartym wojną Berlinie, było to możliwe tylko dlatego, że nowy terminal, który poniósł tylko niewielkie szkody wojenne, posiadał własną elektrownię i wodę podziemną z podziemnymi zbiornikami pod północnym placem nowego terminala. 8 maja 1945 roku zachodni alianci i sprzymierzeni z nimi niemieccy sygnatariusze wylądowali na lotnisku Tempelhof.

Na początku maja Weser Flugzeugbau otworzył swoją pracownię w hangarze 7, aby naprawić tramwaje. W następnych tygodniach berlińczycy napadali na wszystkie niestrzeżone części otwartych budynków, szukając żywności lub czegokolwiek, co było przydatne w handlu na czarnym rynku.

Tempelhof po II wojnie światowej

Zgodnie z umowami jałtańskimi Lotnisko Berlin Tempelhof zostało przekazane 2. Armii Pancernej Armii Amerykańskiej 2 lipca 1945 roku przez Związek Radziecki w ramach amerykańskiego sektora okupacyjnego w Berlinie. Porozumienie to zostało później sformalizowane przez umowę poczdamską z sierpnia 1945 roku, która formalnie podzieliła Berlin na cztery sektory okupacyjne.

10 lipca 1945 roku 852 Batalion Lotnictwa Inżynieryjnego przybył do Tempelhof i przeprowadził naprawę nowego terminalu. Po tym jak Sojusznicza Rada Kontroli uzgodniła korytarze powietrzne w Berlinie pod kontrolą Centrum Bezpieczeństwa Lotniczego w Berlinie, otwarto w lutym 1946 roku ponownie lotnisko Tempelhof umożliwiając uruchomienie połączeń lotniczych cywilnych.

Blokada Berlina Zachodniego

20 czerwca 1948 roku władze radzieckie, powołując się na trudności techniczne, wstrzymały cały ruch lądowy i wodny z zachodnich sektorów Berlina. Jedynym pozostałym dostępem do miasta były korytarze powietrzne przez Radziecką Strefę Okupacyjną. Operacja Vittles zaczęła się 26 czerwca, kiedy samoloty Douglas C-47 Skytrain przewiozły 80 ton jedzenia na Tempelhof, mało niż oczekiwane 4500 ton jedzenia i innych rzeczy potrzebnych do życia. Jednak siły zostały wzmocnione przez samoloty transportowe United States Navy o Royal Air Force, a także British European Airways (BEA) i wiele brytyjskich, prywatnych, niezależnych linii lotniczych. W dniu 15 października 1948 roku w celu promowania większego bezpieczeństwa i współpracy pomiędzy oddzielnymi wysiłkami amerykańskich i brytyjskich sił powietrznych, sojusznicy stworzyli jednolite dowództwo – Połączone Siły Powietrzne Grupy Zadaniowej pod dowództwem generała majora Williama H. Tunnera. 52. eskadra USAF została tymczasowo przydzielona do Tempelhof. Stary terminal lotniczy z 1927 roku został rozebrany w 1948 roku w celu stworzenia dodatkowej przestrzeni do rozładunku kolejnych samolotów. Ostatni transport dotarł w dniu 30 września 1949 roku.

Zimna wojna

Wraz z nasileniem się zimnej wojny pod koniec lat 50. i 60. problemy z dostępem do Berlina Zachodniego, zarówno lądowe jak i powietrzne nadal powodowały napięcia. Przez cały okres zimnej wojny Tempelhof był głównym terminalem amerykańskich wojskowych samolotów transportowych docierających do Berlina Zachodniego. Wraz z upadkiem muru berlińskiego po ponownym zjednoczeniu Niemiec zakończyła się obecność amerykańskich sił w Berlinie. Jednostka USAF 7350th w Tempelhof została zlikwidowana w czerwcu 1993 roku. W lipcu 1994 roku w obecności prezydenta Clintona, brytyjskie, francuskie i amerykańskie siły powietrzne i lądowe w Berlinie zostały zlikwidowane podczas ceremonii na polu Four Ring Parade w McNair. Zachodni alianci zwrócili miasto Berlin rządowi niemieckiemu. Armia USA w sierpniu 1994 roku po 49 latach zakończyła swoją obecność wojskową w Berlinie.

Tekst w oparciu o: